Η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο, λένε. Η περιπέτεια με αυτό το πεισματάρικο συνάχι που λέγεται «όμικρον» θυμίζει, σε όσους είμαστε λίγο πιο μεγάλοι, το γαλλικό ερωτικό φιλμ της δεκ. ’70 “Histoire d’O”. Το φιλμ ήταν βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Pauline Réage που απέσπασε το 1955 το γαλλικό βραβείο λογοτεχνίας ‘Prix des Deux Magots’. Καταπιάνεται με θέματα όπως τα όρια της αγάπης, της κυριαρχίας και της υποταγής και είναι σαφώς επηρεασμένο από τα έργα του Marquis de Sade. Παρά τη βράβευσή του, η τολμηρή θεματολογία του (η ιστορία μιας νεαρής κοπέλας που εκπαιδεύεται ως διαθέσιμη σκλάβα σε κάθε μορφής σεξουαλική διαστροφή, αποδέχεται αυτόν το ρόλο ώσπου αντιδρά και αυτοκτονεί) προκάλεσε αντιδράσεις που οδήγησαν σε διάφορου τύπου απαγορεύσεις από τη γαλλική λογοκρισία τα πρώτα χρόνια, όπως την περικοπή κάποιων κεφαλαίων του βιβλίου και την απαγόρευση της διαφήμισης και της προβολής του. Η πλήρης έκδοσή του επιτράπηκε το 1967.
 |
| Η Αργ. Θασίτου, στην ομάδα για τον Μούδρο, στη σχολική εργασία για τα χωριά της ανατολικής Λήμνου, της Β' τάξης του Γυμνασίου Μούδρου 1984-85 |
 |
| Ο παλιός Άγ. Σπυρίδων στο Βερό ή Μάρμαρο (φωτ. 1992) |
- Παλιό ξωκλήσι, πέτρινο, που βρισκόταν σε περιφραγμένο χώρο στη θέση "Βερό" ή "Μάρμαρο", σε απόσταση 15΄-20΄ πεζοπορίας στα Ν-ΝΑ του χωριού Καμίνια Λήμνου. Κατεδαφίστηκε το 1999, προκειμένου να κτιστεί νεότερο "από απογόνους Αντωνίου Αρδά", όπως αναφέρει σχετική επιγραφή. Από το παλιό ξωκλήσι δεν απέμεινε κανένα ίχνος, εκτός από δύο μαρμάρινους κίονες που αφέθηκαν στο προαύλιο. Στην ίδια θέση υπήρχε προγενέστερο κτίσμα, διότι το εκκλησάκι ήταν χτισμένο πάνω σε τούμπα (χωμάτινο εξόγκωμα ερειπίων), που ισοπεδώθηκε και καταστράφηκε κατά την εκ θεμελίων ανακαίνιση του 1999.
«Γλωσσικό Ιδίωμα Λήμνου», τόμοι 4, σελ. 1.666.
Εκδόσεις Αγιαρμόλας, Αθήνα 2021.
«Έπειτα από πολύχρονη κυοφορία ο φίλος Σταύρος Τραγάρας έτεκεν τετράδυμα. Τέσσερις τόμοι, 1666 σελίδες, χιλιάδες λήμματα στο ‘Γλωσσικό Ιδίωμα Λήμνου’, ένα πληρέστατο λεξικό της λημνιάς γλώσσας, από έναν άνθρωπο γέννημα-θρέμμα της λημνίας γης, ο οποίος αγάπησε τη λαλιά της πατρίδας του, την κατέγραψε και την μελέτησε. Μια μεγάλη προσφορά στην γλωσσική επιστήμη». Αυτά έγραψα πρόχειρα αλλά με πλήρη επίγνωση, πριν από λίγες εβδομάδες όταν έφτασε στα χέρια μου η ογκώδης κασετίνα με το τετράτομο λεξικό.
 |
| Ο Άγιο-Νικόλας στο Σιδιόνι, πριν καεί (φωτ. του 1992). |
- Το ξωκλήσι βρίσκεται σε απόσταση 40΄-45΄ πεζοπορίας Β.Α. από το χωριό Καμίνια της Λήμνου, δίπλα στη ρεματιά "Σιδιόνι", λίγο πριν αυτή καταλήξει στην ακτή. Σε κοντινή περιοχή υπάρχουν πολλές λαξεμένες πέτρες, από τις οποίες προέκυψε το τοπωνύμιο "Πελεκητή". Στα Β.Α. του ναού ακούγεται το τοπωνύμιο "Μοναστήρι". Στη θέση αυτή, όταν ζευγαρίζουν, βρίσκουν κεραμίδια και πελεκημένες πέτρες. Επίσης δυτικότερα, στη θέση "Φονιάς", βρέθηκαν οστά κι ένας λαξευτός τάφος. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση στην περιοχή υπήρχε αγιορείτικο μετόχι, το οποίο καταστράφηκε σε κάποια πειρατική επιδρομή. Από τους καλόγηρους γλύτωσε μόνο ένας, που επέστρεψε στο Άγιο Όρος. Σε παλιούς χάρτες του 18ου αιώνα σημειώνεται η ύπαρξη Μονής του Αγίου Νικολάου στις ανατολικές ακτές της Λήμνου, κάτι που επιβεβαιώνει την παλιά τοπική παράδοση. Οι σχετικές αναφορές που εντοπίσαμε σε χάρτες είναι οι εξής:
*Το 1738 σε χάρτη του J.N. Berlin σημειώνεται ως "C. M. Nicolas", δηλαδή "ακρωτήριο μονής (αγίου) Νικολάου".
*Το 1745 σε χάρτη του Francoise Grognard ως "C. S. Nicolas", δηλαδή "ακρωτήριο Άγ. Νικόλαος".
*Το 1764 σε χάρτη του Joseph Roux ως "C. M. Nicola".
*To 1770 σε χάρτη των G.H. και C.B. Keulen ως "C. S. Nicolas".
*Το 1797 στη "Χάρτα" του Ρήγα Βελεστινλή σημειώνεται ως "άγ. Νικόλ. Ακ."
-Παλιά εκκλησούλα ανακαινισμένη αρκετές φορές, που βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Λήμνου, σε απόσταση για τον πεζοπόρο 30΄ ως 40΄ περίπου από το χωριό Καμίνια της Λήμνου. Με αφορμή τη σημερινή εορτή της, 4 Δεκέμβρη, ας γνωρίσουμε το παρελθόν της, που δεν έχει μόνο θρησκευτικό κι εκκλησιαστικό ενδιαφέρον. Το εξωκλήσι υπήρχε οπωσδήποτε το 1917, όταν ναυάγησε στην περιοχή ένα αγγλικό καράβι, το οποίο παρασύρθηκε από τα καντήλια της θεωρώντας ότι είναι φάρος. Επίσης, το 1926 την αναφέρουν τρεις εκπαιδευτικοί, ο φιλόλογος του Ημιγυμνασίου Κάστρου Νικ. Γαλανός κι οι δάσκαλοι Θεμ. Ευαγγέλου-Βασιλειάδης και Εφραίμ Σεραφετινίδης που πέρασαν από εκεί, αναζητώντας σε μια κοντινή φωκιοσπηλιά, τη σπηλιά του ομηρικού ήρωα Φιλοκτήτη. Κι από άλλες μαρτυρίες προκύπτει ότι ο ναΐσκος υπήρχε τουλάχιστον από τις αρχές του 20ού αιώνα. Την δεκαετία του ’50 ασβεστώθηκε και ανακαινίστηκε. Την δεκ. '90 [από τότε η φωτογραφία] στην είσοδο προστέθηκε ένας στεγασμένος πρόναος με παράθυρα και τζάμια στην βορινή πλευρά του, για να προστατεύονται οι προσκυνητές από τους συχνούς βοριάδες. Στην βορινή πλευρά χτίστηκε ένα σκλι (πεζούλι) και στη στέγη προστέθηκαν δύο μαρμάρινοι σταυροί.
LEMNOS in HISTORY
GREEK ISLAND BASE FOR GALLIPOLI
Honeybee Books, 2021.
Σελ. 260
Ένα ενδιαφέρον βιβλίο από την Αγγλίδα ελληνίστρια, συνταξιούχο δασκάλα, κ. Henrietta Megarry, η οποία γνωρίζει καλά τη Λήμνο, αφού κάνει διακοπές στο νησί πάνω από τριάντα καλοκαίρια. Σε 260 περίπου σελίδες, παρουσιάζει την πιο συναρπαστική ιστορική περίοδο που έζησε το νησί, όταν αποτέλεσε στρατιωτική βάση για την εκστρατεία της Καλλίπολης στη διάρκεια του Α΄ παγκοσμίου πολέμου, με τεκμηριωμένα κείμενα, χάρτες κι αρκετές φωτογραφίες. Παράλληλα κάνει γνωστό στον αναγνώστη το νησί, την τοπογραφία του και τη νεότερη ιστορία του από τη βυζαντινή περίοδο κι εντεύθεν.
Για τη συγγραφή του έργου η κ. Meggary μελέτησε την αγγλική και ελληνική βιβλιογραφία αλλά έκανε επίσης αρχειακή έρευνα στη Βρετανική Βιβλιοθήκη, National Archives, Imperial War Museum, Australia War Memorial, National Army Museum, Trent Univ. Archive, State Library N.S. Wales, στο αρχείο του Τσόρτσιλ που υπήρξε ο εμπνευστής εκείνης της εκστρατείας, σε αρχεία εφημερίδων της Αγγλίας, Αυστραλίας, Ν. Ζηλανδίας, ΗΠΑ, Λήμνου και σε άλλες πηγές, όπως προκύπτει από την εκτενή βιβλιογραφία που παραθέτει.
Πρόκειται για ένα πολύτιμο βιβλίο, που απευθύνεται στον αγγλόφωνο αναγνώστη, το οποίο είναι σίγουρο πως θα αγαπήσουν και θα προωθήσουν οι Λήμνιοι της διασποράς.
Θ. Μπελίτσος, 3.12.2021.
Καθώς τελειώνει το επετειακό διακοσιοστό έτος από το ξεκίνημα της Επανάστασης του 1821, μάζεψα σε ενιαία ανάρτηση διάφορα μικρά κείμενα που δημοσίευα αραιά και πού κατά τη διάρκεια του έτους. Οι ιστορίες αυτές δεν εστιάζουν τόσο στα κορυφαία γεγονότα και στους προβεβλημένους πρωταγωνιστές του Αγώνα. Κατά κανόνα αναφέρονται σε λιγότερο γνωστές περιπτώσεις. Καθώς, ως σύνολο συνυφαίνουν τον καμβά του κορυφαίου γεγονότος της Εθνεγερσίας, θεώρησα καλό να υπάρξει μια συγκεντρωτική δημοσίευση.
Θ. Μπελίτσος, Νοέμβριος 2021.
Μέρες Πολυτεχνείου, πάλι. Κοντά στο σπίτι μου, στην πλατεία της Άνω Δάφνης, υπάρχει το έργο μιας σπουδαίας γλύπτριας, της Δήμητρας Τσερκέζου (1920-2007) που γεννήθηκε στην Πόλη αλλά εργάστηκε στην Αθήνα και στο εξωτερικό. Είναι ένα ορειχάλκινο μνημείο με την επιγραφή: «1973, 17 ΝΟΕΜΒΡΗ» που στήθηκε στα τέλη της δεκ. ’70 για να τιμήσει την εξέγερση και ταυτόχρονα η πλατεία ονομάστηκε «Ηρώων Πολυτεχνείου».
Θ.Μ. 14.11.2021
[περί ορθογραφίας ο λόγος]
 |
| Ηφαιστία Λήμνου: Το αρχαίο θέατρο |
Η «Ηφαιστία», γράφεται με (ι)ώτα.
Την αφορμή για το άρθρο αυτό, μού έδωσε το γεγονός ότι όλο και πιο συχνά το όνομα της αρχαίας πόλης της Λήμνου «Ηφαιστία» αναγράφεται με (ει): «Ηφαιστ-εία». Είτε από άγνοια είτε παρασυρμένοι από τη λέξη «ηφαίστειο», ίσως και από κάποια έφεση αρχαιολατρίας, όλο και περισσότεροι επιλέγουν το (ει), θεωρώντας πως είναι πιο σωστό ορθογραφικά. Και δεν αναφέρομαι σε πρόχειρα κείμενα π.χ. στο φέισμπουκ ή στο τουίτερ αλλά σε άρθρα στις εφημερίδες, σε ιστοσελίδες, σε τουριστικούς οδηγούς, σε διαφημιστικά φυλλάδια, σε ανακοινώσεις επίσημων φορέων, σε επιγραφές, ακόμα και σε λογοτεχνικά βιβλία ή σε ιστοριοδιφικά κείμενα. Ιδιαιτέρως θλίβομαι όταν οι συγγραφείς είναι φιλόλογοι ή λόγιοι γενικότερα. Πολλοί ίσως παρασύρονται από τους αυτόματους διορθωτές κειμένου των ηλεκτρονικών συσκευών, που αναγνωρίζουν τα ηφαίστεια αλλά αγνοούν την Ηφαιστία. Το λάθος από τα τοπικά κείμενα το αντιγράφουν άλλοι που δεν έχουν σχέση με τη Λήμνο, με αποτέλεσμα να γενικεύεται η ανορθογραφία και να τη βρίσκεις παντού.
Ο ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ ΣΤΗ ΛΗΜΝΟ
Θοδωρή Μπελίτσου
Γράφει ο Σταύρος Τραγάρας*
Ο Θοδωρής Μπελίτσος είναι γνώριμος στο κοινό της Λήμνου, όχι μόνο ως πετυχημένος συγγραφέας. Είναι θα έλεγα ένας Λημνιός με την βαθύτατη ψυχοσύνθεση του Λημνιού, αν και εκ μετεγγραφής, αφού έλκει την καταγωγή του από τη Μάνη. Εργάσθηκε στη Λήμνο στην αρχή της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας, καθηγητής μέσης εκπαίδευσης, ως χημικός. Είναι παντρεμένος με τη Λημνιά καθηγήτρια κυρία Μαρία Προβατοπούλου, και έχει ως φαίνεται βάλει σκοπό της ζωής του να αναδείξει τη Λήμνο σε όλες της τις πολιτισμικές πτυχές, και να τη γνωρίσει στους Λημνιούς, οι οποίοι με το πες πες, ποιος ξέρει, στο τέλος μπορεί και να τη γνωρίσουν πραγματικά, και να την αγαπήσουν για τα πράγματα που έχουν αξία, και όχι για τα δευτερεύοντα.
 |
| Γ. Προκοπίου "Αυτοπροσωπογραφία", 1940. |
-Με τον Γ. Προκοπίου "γνωρίζομαι" σχεδόν από τότε που γεννήθηκα, αφού φέρει το όνομά του ένας δρόμος κοντά στη γειτονιά μου, στη Ν. Σμύρνη. Τον ξανάφερα στη μνήμη μου με την ευκαιρία της σημερινής επετείου της 28ης Οκτωβρίου, μιας και άφησε την τελευταία του πνοή κοντά στο Τεπελένι, ζωγραφίζοντας το Αργυρόκαστρο.
 |
| Ο Άη Δημήτρης και το Ηρώο (2001). |
Στην Παλιόχωρα Αβίας της Δυτικής Μάνης, σε ένα μικρό ύψωμα ΒΑ της ακτής, υπάρχει το παλιό πέτρινο εκκλησάκι του Άη Δημήτρη. Βρίσκεται επί του δημόσιου δρόμου, απέναντι από το παλιό κοινοτικό γραφείο. Είναι κτίσμα των αρχών του 20ού αιώνα και έχει λίγες παλιές τοιχογραφίες. Ο χώρος περιβάλλεται από ιδιοκτησίες που παλιά ανήκαν στις οικογένειες Σπανέα και Σκιά αλλά δεν είναι ξεκάθαρο σε ποιον ανήκε αρχικά ο τόπος του ναού. Σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες στα πρώτα χρόνια που άρχισαν να εγκαθίστανται στην παραλιακή Παλιόχωρα οι κάτοικοι του μεσόγειου χωριού της Μεγάλης Μαντίνειας, δηλαδή στο μεταίχμιο του 19ου προς τον 20ο αιώνα, αποτέλεσε το πρώτο κοιμητήριο του χωριού.
 |
| Η εναρκτήρια συνεδρίαση του Οθωμανικού Κοινοβουλίου (1877) |
Μια σχετικά άγνωστη πτυχή της νεότερης οθωμανικής ιστορίας είναι η εκλογή Ελλήνων βουλευτών στην πρώτη (1876-1878) και στην δεύτερη προσπάθεια ίδρυσης οθωμανικού κοινοβουλίου (1908-1919).[1] Ένας εξ αυτών υπήρξε ο Βασίλειος Κάνδης,[2] Τενέδιος στην καταγωγή και «Λήμνιος» εξ αγχιστείας, αφού πήρε Λημνιά σύζυγο και απέκτησε στενούς δεσμούς με το νησί. Εκτός από τη σύντομη παρουσία του στο εφήμερο κοινοβούλιο του 1878 και την εκλογή του σε εκείνο του 1908 την οποία τελικά δεν αποδέχθηκε, ο Βασίλειος Κάνδης υπήρξε λόγιος, συγγραφέας ιστορικών μελετών και έχαιρε εκτίμησης στους πνευματικούς κύκλους της Αθήνας, όπου έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ως το 1909 που απεβίωσε. Αξίζει, λοιπόν, ο κόπος να ανασυνθέσουμε το προφίλ του, όσο το επιτρέπουν τα διαθέσιμα στοιχεία. Περαιτέρω έρευνα είναι σίγουρο πως θα αποκαλύψει και άλλες πληροφορίες για την ενδιαφέρουσα αυτή προσωπικότητα.
Μια ρωγμή του χρόνου
Και τ' άδικο, περίσσιο, ξεπήδησε
Άλλη μια χαρακιά πόνου
Κι η Παλιόχωρα, πληγωμένη, βούρκωσε
Αντίο Λιτσάκι!
Θ.Μ. 16.10.2021
---
*Το χαρακτικό είναι του χαράκτη Α.Τάσσου και αντλήθηκε από εδώ.
Παράξενοι κήποι ξεπροβάλλουν τελευταία στις βοτσαλόσπαρτες ακρογιαλιές μας. Αντί για άνθη της πέτρας από κάπαρη και κυκλάμινα, άνθη όμορφα κι ευωδιαστά που ύμνησαν οι ποιητές, αναδύονται άκανθοι φραγκοσυκέας και αγριωποί ξιφοφόροι κάκτοι.
Εχθρικά φυτά που απειλούν το γέλιο των παιδιών μας, επεκτείνονται αθορύβως, σπαρμένα σε ώρες περίεργες από εξωγήινα όντα, αόρατα, μεταλλαγμένα και μισερά. Από εχθρούς της προαιώνιας φυσικής ομορφιάς που επενδύουν στην ασχήμια. Ανέραστοι Σάιλοκ κι αχόρταγοι Σκρουτζ που μετρούν κέρδη και χασούρα στους ναούς του χρήματος, ξηλώνουν τους ναούς του έρωτα κι απλώνουν αθόρυβα αντιανθρώπινα πλέγματα.
Ως φαίνεται η κλιματική αλλαγή, εκτός από την φυσιολογία των φυτών, έχει αλλοιώσει και την αίσθηση της καλαισθησίας των ανθρώπων.
Η "Γη της λεμονιάς, της ελιάς", η "Γη της αγκαλιάς, της χαράς", η "Γη του πεύκου, του κυπαρισσιού, των παλικαριών και της αγάπης", υπό το αδιάφορο βλέμμα των αρχών και του κοινού που χάσκει μονίμως μπροστά σε μια οθόνη, μεταλλάσσεται αργά και ύπουλα σε "Γη του ξεραμένου λιβαδιού, Γη της πικραμένης Παναγιάς, Γη του λίβα, τ' άδικου χαμού, του άγριου καιρού, των ηφαιστείων".
Μην ξεγελιέστε σιωπηλοί εραστές της φραγκοσυκιάς.
Τα αγκάθια της δεν ξεχωρίζουν τους εχθρούς από τους φίλους.
"Οι καιροί ου μενετοί!" κι όποιος κατάλαβε, κατάλαβε.
Θ.Μ. 11.9.21
Μαριάνθης Σπύρη:
"Με γέννησε ο Ταΰγετος, με άγγιξε η Αμερική"
 |
 |
| Η Μεγ. Μαντίνεια, ημιορεινό χωριό στους πρόποδες του Ταΰγετου |
Οι μελετητές της παραδοσιακής αρχιτεκτονικής συνήθως επικεντρώνουν την προσοχή τους σε κτίσματα εντυπωσιακά, τα οποία χρησιμοποιούνταν κυρίως ως χώροι κατοικίας ή άμυνας των πληθυσμών (π.χ. πύργοι, πυργόσπιτα) ή ως χώροι λατρείας (π.χ. εκκλησίες, μοναστήρια) και αγνοούν ταπεινότερα κτίσματα (π.χ. μαντριά, αποθήκες, ξωκλήσια, σταφιδόσπιτα κ.ά.), τα οποία θεωρούνται υποδεέστερα ή μη αντιπροσωπευτικά. Συχνά όμως σε αυτά τα δευτερεύοντα κτίσματα, τα οποία ήταν απαραίτητα στις αγροτοκτηνοτροφικές κοινωνίες αφού εξυπηρετούσαν καθημερινές λειτουργικές ανάγκες, διατηρήθηκαν με αυθεντικότητα πανάρχαια αρχιτεκτονικά γνωρίσματα. Δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις που έχουν διαπιστωθεί σε παρόμοια κτίσματα τεχνικές ή κατασκευαστικές συνήθειες ανάλογες με εκείνες αρχαίων ακόμα και προϊστορικών κτισμάτων.
Σε αυτήν την κατηγορία των ταπεινών, αλλά όχι ασήμαντων, κτισμάτων ανήκουν και τα συκόσπιτα της Μαντίνειας, χωριού της Έξω Μάνης. Τα συκόσπιτα αυτά τα ονόμαζαν και συκοκαλύβες ή απλά καλύβες ή και μαντριά, επειδή σε ορισμένα από αυτά το χειμώνα ξεχείμαζαν βοσκοί με τα κοπάδια τους, που κατέβαιναν από τα ορεινά χωριά του Ταϋγέτου: Αλτομιρά, Γαϊτσές, Πηγάδια κλπ.
Ήταν στο πρόγραμμα και αποκτήθηκε. Το πλήρες βιβλίο του ελληνικού ροκ από την δεκ. '60 ως σήμερα. Σε 350 σελίδες, σε 59+1 κείμενα/συνεντεύξεις, με δεκάδες φωτογραφίες, πολλές άγνωστες, ο Γιάννης Αλεξίου έχει καταγράψει τα πάντα.
Η εκδήλωση
Στις 28 Ιουλίου 2021, στο προαύλιο του Γυμνασίου Μύρινας Λήμνου, πραγματοποιήθηκε μια πολύ επιτυχημένη εκδήλωση/παρουσίαση, την οποία διοργάνωσαν οι αδερφοί Γιάννης και Βλάσης Χατζηχαραλάμπους της ενημερωτικής ιστοσελίδας LimnosXpress, εκδότες του βιβλίου του Θ. Μπελίτσου «Ο Αθλητισμός στη Λήμνο, από τις απαρχές μέχρι σήμερα», σε συνεργασία με τον ΟΕΠΑ του Δήμου Λήμνου.
Στις 8 Αυγούστου 1944 από το ύψωμα της Ζωοδόχου Πηγής η αντίσταση της περιοχής κάλεσε με χωνί τους άνδρες να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, διότι υπήρχε φήμη ότι θα γίνει μπλόκο από τους Γερμανούς. Την προηγούμενη μέρα είχε γίνει αντίστοιχο μπλόκο στο Βύρωνα, στο οποίο είχαν εκτελεστεί έντεκα άνδρες. Η υποψία πως ο επόμενος στόχος των κατακτητών θα ήταν ο Φάρος, προέκυπτε και από το γεγονός ότι η περιοχή είχε γίνει στόχος ξανά τον Ιανουάριο της ίδιας χρονιάς, όταν σε επιδρομή των δυνάμεων κατοχής είχαν συλληφθεί 17 άνδρες της αντίστασης και είχε σκοτωθεί ο υπεύθυνος του ΕΛΑΣ Σπύρος Αλεβίζος. Παρά τον εμφανή κίνδυνο ελάχιστοι πίστεψαν την προειδοποίηση και έφυγαν. Οι περισσότεροι την αγνόησαν.
"Άλλη μια φορά στην Αδριανούπολη"
Σελίδες 390
Εκδόσεις "Πηγή", 2020
Είναι το πρώτο μυθιστόρημα της Διαμάντως Κωνσταντιλάκη-Μπιμπουδη, την αφηγηματική ικανότητα της οποίας γνωρίσαμε πριν από λίγα χρόνια στο ημιβιωματικό "Στον χείμαρρο του χρόνου", στο οποίο περιέγραφε την προσφυγική οδύσσεια των προγόνων της, από το Ρεΐσντερε της χερσονήσου της Ερυθραίας στον Άγιο Δημήτριο Λήμνου.
Ο ήλιος χλωμός, αρρωστημένος,
χτυπημένος κι αυτός απ' το χτικιό
που είχε σκεπάσει ολάκερη την πλάση,
βιαζόταν να γείρει στο γιατάκι του.
να μη βλέπει άλλο το κακό.
Κάτι γλαροπούλια πέταξαν τρομαγμένα
απ' το οργισμένο αγκομαχητό του
κι από τις μαύρες σκέψεις που ξεστόμιζε.
"Σας έδωσα ζωή και σπείρατε θάνατο", φώναξε.
"Αχάριστο γένος, μακάρι να μη σε είχα γεννήσει"!
Θ. Μύθος, 8 Αυγούστου 2021
Ο ναός
Στο πατρογονικό μου χωριό, τη Μεγάλη Μαντίνεια Αβίας στη Δυτική Μάνη, υπάρχει ο κοιμητηριακός ναός της Αγίας Τριάδας. Το αρχικό κτίσμα ήταν πολύ παλιό, πιθανόν από την εποχή που μεταφέρθηκε εκεί το κοιμητήριο του χωριού. Το παλιό κοιμητήριο, όπως αφηγούνται, βρισκόταν στον Άγιο Λια στα δυτικά του χωριού.
Στο Ακρογιάλι Αβίας του δήμου Δυτ. Μάνης υπάρχει ο ναός της Αναλήψεως, η Ανάληψη όπως τον λένε οι ντόπιοι, που κτίστηκε το 1926 με πρωτοβουλία των κατοίκων του νέου τότε οικισμού. Με αφορμή τον εορτασμό του καθολικού του, ας γνωρίσουμε τον μικρό οικισμό.
Ένα χέρι στο τοίχωμα μιας σπηλιάς χαμένης σε μια ζούγκλα της Ινδονησίας.
Μια πατημασιά στο σκονισμένο έδαφος της Σελήνης.
Δυο αποτυπώματα. Δυο σημάδια που τα χωρίζουν εκατοντάδες χιλιάδες χιλιόμετρα και σαράντα χιλιετίες! Δυο ίχνη που αποδεικνύουν την εξέλιξη της ανθρώπινης σκέψης και της ανθρώπινης ικανότητας, που πιστοποιούν την τεχνολογική πρόοδο της ανθρωπότητας. Μια τροφοσυλλέκτρια της παλαιολιθικής εποχής απ’ το νησί Σουλαουέζι του Ινδικού ωκεανού κι ένας αστροναύτης του 20ού αιώνα απ’ το Οχάιο σημάδεψαν με τον τρόπο τους την εποχή τους. Ποιος απ’ τους δύο, άραγε, ένιωθε μεγαλύτερη ευτυχία, όταν άφηνε το ίχνος του; Ποιος ένιωθε μεγαλύτερη πληρότητα ως ανθρώπινο ον; Τι μήνυμα έστειλε στον υπόλοιπο κόσμο με το αναλλοίωτο σημάδι του;
