Όταν διάβασα, στο πρώτο-πρώτο παιδικό βιβλίο του Χρήστου, για τον παράξενο έρωτα του αλόγου με τη λεύκα, όλες οι εικόνες στο μυαλό μου ήταν λευκούδια κι άλογα από τη λημνιά ύπαιθρο. Ακολούθησαν πολλές ιστορίες και σ' όλες κάπου βρισκόταν το νησί του, πότε φανερά και ξεκάθαρα και πότε κρυμμένο σε μια φράση, σε μια λέξη, σε μια σκέψη του ήρωα του παραμυθιού.
Hooded with two blankets, with the air heater in full and with the rain bombarding the paved yard, found himself on Christmas Eve; rural doctor in the small town of the island. In their need, everyone was looking for him. As darkness fell, he was forgotten in the icy bachelor room he was renting. Even some bad-married women who were looking for something different, something exotic, even if they didn’t knew exactly what they were asking for and had become a tick, today they had left him to his fate and were celebrating safe in their houses.
Καλήν εσπέραν άρχοντα κι αν είν' ο ορισμός σου
ήρθαμε για τα κάλαντα πάλι στο σπιτικό σου.
Βάλ' το κοστούμι το καλό, τον μποναμά στην τσέπη
και σοκολάτες έτοιμες για τα παιδόγγονά σου.
Άνοιξ' το παραθύρι σου, φόρα και το καπέλο,
να σου τα πούμε ήρθαμε, όπως και κάθε χρόνο,
παιδιά, εγγόνια, δίγγονα, νύφες, γαμπροί αντάμα
Σήκω πατέρα, μην αργείς, μας έκοψε τ' αγιάζι,
τι μας θωρείς έτσι βουβός μες την φωτογραφία;
Θ.Μ. 24 Δεκέμβρη 2020
 |
| Χριστούγεννα 2007 |
Κουκουλωμένο με δυο κουβέρτες, με το αερόθερμο στο φουλ και με τη βροχή να βομβαρδίζει αναστάλαγη το πλακόστρωτο της αυλής, τον βρήκε η παραμονή των Χριστουγέννων. Αγροτικός γιατρός στη μικρή κωμόπολη του νησιού. Στην ανάγκη τους, όλοι τον ψάχνανε. Σαν έπεφτε το σκοτάδι, τον ξεχνούσαν στο παγωμένο εργένικο δωματιάκι που νοίκιαζε. Ακόμα και κάποιες κακοπαντρεμένες που αναζητούσαν κάτι διαφορετικό, κάτι εξωτικό, μακάρι να ’ξεραν κι αυτές τι ακριβώς ζητούσαν και του είχαν γίνει τσιμπούρι, σήμερα τον είχαν αφήσει στη μοίρα του και γιόρταζαν ασφαλισμένες στα κονάκια τους.
για την δεκαετία του ’30
Οκτώβρης-Δεκέμβρης 1935, Γληνός κι ο Βάρναλης εκτοπίζονται στον Άη-Στράτη.
26 Δεκέμβρη 1943, πεθαίνει ο Δημήτρης Γληνός.
16 Δεκέμβρη 1974, πεθαίνει ο Κώστας Βάρναλης.
Περιεχόμενα
Μια ανώμαλη εποχή - Διώξεις και εξορίες
Η κοινωνικοπολιτική κατάσταση και το αριστερό κίνημα στη Λήμνο
Ο Βάρναλης στον Άη Στράτη και τη Λήμνο
Δημήτρης Γληνός και Λήμνος
Ολοταχώς προς τη δικτατορία
Το άρθρο είναι προσβάσιμο ελέυθερα ως e-book στο "academia.edu"
Θοδωρής Μπελίτσος
Ν. Σμύρνη, Δεκέμβρης 2020
Με αφορμή το φευγιό του Στέλιου Κάτσαρη,
φίλου και γείτονα των παιδικών χρόνων.
En memoria de Diego Armando.
Ξαφνικά άρχισε να βρέχει, χωρίς κανείς να το περιμένει. Ο ήλιος που φώτιζε ακόμα τα σπίτια, άξαφνα χλώμιασε και ξεκίνησε ένα ψιλόβροχο, εκνευριστικό, που πασπάλιζε τις στέγες, τις αυλές, τα χωράφια και το γήπεδό μας.
 |
| "Το μεγάλο κύμα", Ανδρέας Κοντέλλης |
Το χειμώνα οι νοτιάδες ήταν το κάτι άλλο. Φουρτούνιαζαν τη θάλασσα και σήκωναν θεόρατα κύματα που ξεσπούσαν τη μανία τους στα βράχια της ακτής, φτάνοντας πού και πού ως τα τοιχία των σπιτιών της παραλίας. Αμπαρωμένοι πίσω από βαριές ξύλινες μπουκαπόρτες, οι χωριανοί άκουγαν το φοβερό βουητό του νερού που ερχόταν ξανά και ξανά και ταρακουνούσε τα σπίτια συθέμελα. Ακολουθούσε το ανατριχιαστικό τσίριγμα που έκαναν τα βότσαλα καθώς το αντιμάμαλο τα τραβούσε προς τα μέσα και έπειτα μια κάλμα λίγων δευτερολέπτων ώσπου να ογκωθεί το επόμενο κύμα και να ξεσπάσει στην ακτή.
Κι αν, από τύχη, ανασυρθεί κάποια
φτεροκοπά σα νεογέννητη πεταλουδίτσα
ζωντανεύει μια φιγούρα, ένα χαμόγελο
και καίγεται στον απογευματινό ήλιο.
Μνήμες που σβήνουν, δειλινά που περνούν
κι ο χρόνος ακούραστος τραβά τον ανήφορο
προς την άλλη πλευρά του σύμπαντος
ένθα, λένε, ουκ εστί πόνος, ου λύπη, ου στεναγμός.
Μνήμη Φώτη Μαζαράκη (1957-2020)
Θ.Μ. 7/11/2020
Βιογραφικές πληροφορίες
Ο Αγγελής Δημ. Μιχέλης γεννήθηκε το 1868 ή το 1870 στο Πορτ-Σάιντ της Αιγύπτου, όπου εργαζόταν ο πατέρας του. Μια άλλη εκδοχή πως γεννήθηκε το 1872 στον Κάσπακα είναι λανθασμένη. Θεωρείται ο πρωτοπόρος λαογράφος της Λήμνου.
«την φύσιν δε… όρη τε και σκοπιάς ομοιούν ζωοίς,
οίον αυτής ο εν Λήμνω δράκων».
«η δε φύση δίνει σε βουνά και κορυφές μορφές ζώων,
όπως αυτή του δράκου στη Λήμνο».
Φιλόστρατου «Διάλεξις ΙΙ».
Κάθε χρόνο, στην επέτειο του Σαράντα, με πιάνει μια παράλογη διάθεση αναπόλησης εκείνης της εποχής. Παράλογη, διότι οι όποιες μνήμες έχω είναι από αφηγήσεις άλλων, μιας και το ’40 οι γονείς μου ήταν μόλις δώδεκα χρονώ κι εγώ ανύπαρκτος. Τελικά κάθε φορά καταλήγω να θυμάμαι τον παππού μου τον Τηλέμαχο. Το ’40 ήταν 33 χρόνων και επιστρατεύτηκε, όπως οι περισσότεροι. Έφτασε ως το Πόγραδετς αλλά αμφιβάλλω αν πρόλαβε να πολεμήσει με τίποτε άλλο εκτός από τις ψείρες. Πάντως νοσηλεύτηκε ως τραυματίας πολέμου.
Αν ήμουν άγιος και γιόρταζα
Δεν θα θελα παράτες και πανηγύρια
ούτε πρωτοσύγκελους με χρυσοποίκιλτα άμφια.
Ένα ξέσκεπο ερημοκλήσι θα διάλεγα
με εικονίσματα μαυρισμένα από χρόνο και αγάπη.
Αν ήμουν άγιος και γιόρταζα
Δεν θα θελα κενόδοξα σήμαντρα να θορυβούν
ούτε επηρμένους πολυελαίους εφήμερης δόξας.
Ένα φιλί αγάπης ανάμεσα σε εχθρούς
κι ένα πιάτο φαΐ στον ξένο, θα ήταν αρκετά.
Αν ήμουν άγιος και γιόρταζα
Δεν θα θελα γονυκλισίες και μεγαλόσταυρους
ούτε μαλαματένια αφιερώματα στην εικόνα μου.
Μόνο ένα καντήλι στο προσκέφαλο του πονεμένου
για να κρατά ζωντανή την ελπίδα.
Αν ήμουν άγιος και γιόρταζα
Δεν θα θελα καλλικέλαδους ψαλμωδούς
ούτε στομφώδη κηρύγματα από άμβωνος.
Μόνο ένα σπασμένο κεραμίδι για θυμιατό
κι ένα «ήμαρτον Κύριε» για προσευχή.
Αν ήμουν άγιος και γιόρταζα…
…αλλά δεν είμαι.
Θ. Μύθος, 26/10/2020
---------------
* Ο πίνακας του Νικηφόρου Λύτρα "Το λιβάνισμα" αντλήθηκε από το
Έσβησε στις 19 του Οκτώβρη, σε ηλικία 92 ετών, ο πατέρας, ένας καλός οικογενειάρχης, ένας αξιοπρεπής, ειλικρινής, ήρεμος και φιλότιμος άνθρωπος. Έχω πολλά να θυμάμαι από αυτόν: την δημιουργικότητά του, την εργατικότητα, την προνοητικότητα, τη διορατικότητα, την προσεκτική επιλογή των στόχων που έθετε στη ζωή του και την προσήλωσή του για να τους πετύχει, μα κυρίως την φροντίδα του για την οικογένεια, η ευημερία της οποίας αποτελούσε την βασική του προτεραιότητα. Πολλοί γνωστοί και συγγενείς επισήμαναν αυτά και άλλα γνωρίσματα του χαρακτήρα του, στα ευγενικά λόγια που συνόδευαν τα συλλυπητήριά τους και τους ευχαριστώ. Σε όλα τα παραπάνω θέλω να προσθέσω κάτι που ίσως δεν είναι τόσο γνωστό. Την μεγάλη αγάπη που έτρεφε για την μάθηση και τα γράμματα. Ενδιαφερόταν για την ιστορία, την πολιτική, για τη φύση, για τους ξένους πολιτισμούς, για τα επιστημονικά επιτεύγματα. Ήταν φανατικός αναγνώστης σχετικών βιβλίων και άρθρων εφημερίδων και περιοδικών, αρεσκόταν να επισκέπτεται μουσεία και αρχαιολογικούς χώρους και να παρακολουθεί σχετικά ντοκιμαντέρ. Ακόμα και τα σχολικά βιβλία της ιστορίας και της γεωγραφίας μου ζητούσε να του δανείζω.
Συναπαντήθηκαν στο τρίστρατο,
σ' ένα στενό σοκάκι,
έπειτα από δυο χιλιετίες και βάλε.
Κι ας απέχουν λίγα τσιγάρα δρόμο με τ' αμάξι.
Τύλιξαν στις άπειρες διαστάσεις του τον χωροχρόνο
κι αντιπαλεύουν αντάμα τον εξ ανατολών δεσποτισμό.
-Την Κυριακή είναι το μνημόσυνο της θείας Τάδε. Πρέπει να πάμε.
Με τρελαίνει αυτή τη φράση. Ειδικά αυτός ο οικογενειακός πληθυντικός "να πάμε". Άντε να εξηγήσεις, πως μια εβδομάδα άδεια πήρα βρε αδερφέ, να ξεμπουκώσω από την καφρίλα του αφεντικού, του πελάτη, του διευθυντή, του όποιου τέλος πάντων μου πρήζει τα συκώτια όλο το χρόνο. Δεν γίνεται να την ξοδεύω σε μνημόσυνα, καφέδες που δεν πίνονται και σε γεύματα που πρέπει "να κάτσουμε", πάλι ο αδυσώπητος οικογενειακός πληθυντικός.
Ελπίδες πάλι από τη σημερινή εξέταση.
Μια ζέστη, μια κρύο
Η καρδιά γερή, τα πλεμόνια καθαρά, το νεφρό αντέχει
Μα δεν βλέπω γιατρέ, κάτι έχει στο μάτι μου!
Αν δεν υπήρχε εκείνη η κουκίδα στην πλάτη
δεν θα ανησυχούσα, απάντησε.
Μα εγώ δεν βλέπω, σας ξαναλέω!
Τι να κάνουμε;
Η ζωή ξεγελά καμιά φορά, δεν είμαστε και θεοί.
Εξήντα ευρώ παρακαλώ, με απόδειξη.
Σκέψεις άυπνες, ξημερώματα Τετάρτης
Τι φταις και συ που ξενυχτάς μαζί μου διαβάζοντας;
Θ. Μύθος, Τετάρτη 16/9/2020
Ακούγοντας το "Wednesday morning" των America
Και πήραν τα μωρά τις ατραπούς
Αναζητώντας μια σταγόνα ζωής
Γιατί στέρεψε το γάλα στο ρωγοβύζι
Κι έγινε η κραυγή των ξεριζωμένων
Γροθιά στα κουστούμια με τις χοντρές κοιλιές
Θηλιά στους λαιμούς με τις ακριβές γραβάτες
Κι εσύ Θεέ του Αβραάμ, του Σαούλ, του Μωχαμέντ
Κοιμήσου μακάριος στους ναούς και στα ξωκλήσια
Οστά γεγυμνωμένα θα λάβεις, αν ποτέ έλθεις εν τη βασιλεία σου
Θ. Μύθος, 9/9/2020.
______
Φωτ. CNN Greece/Ευδοκία Μύτιλη.
Αν γνώριζε ο Μπάιρον,
όταν αναζητούσε σε αρχαίες μούσες τον έρωτα,
ότι του έμελε να συντροφεύει αιώνια
μιαν ορκισμένη παρθενομάρτυρα,
ίσως δεν άφηνε ποτέ τη γηραιά Αλβιόνα.
Απ' την άλλη, μπορεί να δόθηκε στην Αγιαβαρβάρα,
στον Παράδεισο, ως έπαθλο για την πίστη της.
Θ. Μύθος, 7/9/2020.
Βύρωνος και Αγ. Βαρβάρας γωνία.
