Γεώργιος Προκοπίου (Μπουρνόβας 1876 - Τεπελένι 1940)

Γ. Προκοπίου "Αυτοπροσωπογραφία", 1940.

-Με τον Γ. Προκοπίου "γνωρίζομαι" σχεδόν από τότε που γεννήθηκα, αφού φέρει το όνομά του ένας δρόμος κοντά στη γειτονιά μου, στη Ν. Σμύρνη. Τον ξανάφερα στη μνήμη μου με την ευκαιρία της σημερινής επετείου της 28ης Οκτωβρίου, μιας και άφησε την τελευταία του πνοή κοντά στο Τεπελένι, ζωγραφίζοντας το Αργυρόκαστρο. 

Ο Άη Δημήτρης και το Ηρώο πεσόντων της Παλιόχωρας Αβίας

 

Ο Άη Δημήτρης και το Ηρώο (2001).

Στην Παλιόχωρα Αβίας της Δυτικής Μάνης, σε ένα μικρό ύψωμα ΒΑ της ακτής, υπάρχει το παλιό πέτρινο εκκλησάκι του Άη Δημήτρη. Βρίσκεται επί του δημόσιου δρόμου, απέναντι από το παλιό κοινοτικό γραφείο. Είναι κτίσμα των αρχών του 20ού αιώνα και έχει λίγες παλιές τοιχογραφίες. Ο χώρος περιβάλλεται από ιδιοκτησίες που παλιά ανήκαν στις οικογένειες Σπανέα και Σκιά αλλά δεν είναι ξεκάθαρο σε ποιον ανήκε αρχικά ο τόπος του ναού. Σύμφωνα με κάποιες μαρτυρίες στα πρώτα χρόνια που άρχισαν να εγκαθίστανται στην παραλιακή Παλιόχωρα οι κάτοικοι του μεσόγειου χωριού της Μεγάλης Μαντίνειας, δηλαδή στο μεταίχμιο του 19ου προς τον 20ο αιώνα, αποτέλεσε το πρώτο κοιμητήριο του χωριού.

Βασίλειος Ι. Κάνδης, λόγιος εκ Τενέδου. Δυο φορές εκλεγμένος στην οθωμανική βουλή (1878 και 1908)

  

Η εναρκτήρια συνεδρίαση του Οθωμανικού Κοινοβουλίου (1877)

 

Μια σχετικά άγνωστη πτυχή της νεότερης οθωμανικής ιστορίας είναι η εκλογή Ελλήνων βουλευτών στην πρώτη (1876-1878) και στην δεύτερη προσπάθεια ίδρυσης οθωμανικού κοινοβουλίου (1908-1919).[1] Ένας εξ αυτών υπήρξε ο Βασίλειος Κάνδης,[2] Τενέδιος στην καταγωγή και «Λήμνιος» εξ αγχιστείας, αφού πήρε Λημνιά σύζυγο και απέκτησε στενούς δεσμούς με το νησί. Εκτός από τη σύντομη παρουσία του στο εφήμερο κοινοβούλιο του 1878 και την εκλογή του σε εκείνο του 1908 την οποία τελικά δεν αποδέχθηκε, ο Βασίλειος Κάνδης υπήρξε λόγιος, συγγραφέας ιστορικών μελετών και έχαιρε εκτίμησης στους πνευματικούς κύκλους της Αθήνας, όπου έζησε τα περισσότερα χρόνια της ζωής του ως το 1909 που απεβίωσε. Αξίζει, λοιπόν, ο κόπος να ανασυνθέσουμε το προφίλ του, όσο το επιτρέπουν τα διαθέσιμα στοιχεία. Περαιτέρω έρευνα είναι σίγουρο πως θα αποκαλύψει και άλλες πληροφορίες για την ενδιαφέρουσα αυτή προσωπικότητα.

 

Αντίο Λιτσάκι...

Μια ρωγμή του χρόνου

Και τ' άδικο, περίσσιο, ξεπήδησε

Άλλη μια χαρακιά πόνου

Κι η Παλιόχωρα, πληγωμένη, βούρκωσε

Αντίο Λιτσάκι!

Θ.Μ. 16.10.2021

Ανθρώπινες ψυχές

 

δούλοι στα ορυχεία
κατεργαραίοι σε γαλέρες
παραμάνες σε χαρέμια
μικρομάνες παρατημένες
πόρνες στα λιμάνια του κόσμου
μετανάστες απέλπιδες
φυγάδες χωρίς μέλλον
νεκροί στρατιώτες
ανθρώπινες ψυχές
σιωπηλοί εργάτες της ζωής
λίπασμα της ιστορίας
ποιος θα γράψει για σας;

Θ.Μύθος, Οκτώβρης 2021.

---

*Το χαρακτικό είναι του χαράκτη Α.Τάσσου και αντλήθηκε από εδώ.