Μίκης: Δισκογραφία 1960-1975

 

"Μουσική", τ. 26 (Ιανουάριος 1980)

Ο Μίκης Θεοδωράκης (29.7.1925-2.9.2021) άφησε έναν τεράστιο πλούτο συνθέσεων, ο οποίος καλύπτει σχεδόν όλα τα μουσικά είδη: κλασική μουσική (συμφωνικά, όπερες, μπαλέτο, μουσική δωματίου), μουσική για το θέατρο, για κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, λαϊκά κι ελαφρά τραγούδια, ορατόρια ακόμα και θρησκευτικούς ύμνους. Το έργο του είναι απροσμέτρητο και εν πολλοίς ανεξερεύνητο. Μεγάλο τμήμα της μουσικής του έχει κυκλοφορήσει σε δίσκους αλλά υπάρχουν κι ανέκδοτες συνθέσεις του. Άλλωστε είχε ξεκινήσει να γράφει μουσική και τραγούδια από τα εφηβικά του χρόνια, πολύ πριν κυκλοφορήσει δίσκους, όπως αναφέρει ο ίδιος («Ανατομία της Μουσικής», σελ. 221):

«Η πρώτη μου γνωριμία με τη μουσική ήταν το ελληνικό τραγούδι: το ελαφρό, το λαϊκό, το δημοτικό, το βυζαντινό. Τα πρώτα μου μουσικά έργα ήταν τραγούδια. Για ποιητές είχα διαλέξει τον Σολωμό, τον Βαλαωρίτη κα τον Παλαμά, τον Χατζόπουλο, τον Μαβίλη και τον Γρυπάρη. Έγραψα επίσης και ύμνους εκκλησιαστικούς και, κορυφαίο έργο εκείνης της εποχής, το «Τροπάριο της Κασσιανής» (1942). Η μουσική που έγραφα ήταν για τους φίλους μου, τους γονείς και τους συγγενείς μου. Τα τραγούδια μου τα τραγουδούσαμε στο σπίτι μας, στις καντάδες και την εκκλησιά (ύμνους)…

Το πρώτο μου συμφωνικό έργο το γράφω στα 1944 και το τελειώνω αμέσως μετά τα Δεκεμβριανά, το Γενάρη του 1945. Είναι γραμμένο για ορχήστρα εγχόρδων και μικτή χορωδία. είχε τίτλο «Συμφωνία». Το κείμενο ήταν δικό μου. Άρχιζε με την αναζήτηση του θεού και τέλειωνε με την ανακάλυψη του… εργάτη!»

Άη Γιώργης ο Αλτομιριανός

Ο Άη Γιώργης όπως ήταν την δεκ. '70 (φωτ. Κλεάνθης Καπετανάκης)

- Ο Άη Γιώργης ο Αλτομιριανός βρίσκεται στη βόρεια κλιτύ του Ταΰγετου σε υψόμετρο 800μ περίπου, κοντά στο ακατοίκητο σήμερα ορεινό χωριό "Αλτομιρά" της Δυτ. Μάνης (χωριό των προπατόρων μου), από όπου η επωνυμία "Αλτομιριανός". Το τοπωνύμιο αναφέρεται πιθανά από τις αρχές του 14ου αιώνα και ως κατοικημένο χωριό συνεχώς από το 1618 (με 20 οικογένειες) ως το 1970 περίπου, με τον μέγιστο πληθυσμό να καταγράφεται το 1907 με 403 κατοίκους. Οι Αλτομιριανοί συνέβαλαν στην Εθνεγερσία του Εικοσιένα με 60 μάχιμους άνδρες. 

- Το ναό αποκαλούσαν κι "Άη Γιώργη πεταλωτή", από ένα αποτύπωμα σε βράχο το οποίο θυμίζει πάτημα αλόγου και η λαϊκή φαντασία το απέδωσε στο άλογο του Αγ. Γεωργίου. Είναι μονοκάμαρος, πολύ παλιάς κατασκευής, τουλάχιστον του 18ου αιώνα, στην λιθοδομή του οποίου διακρίνονται στοιχεία βυζαντινής πλινθοπερίκλειστης δόμησης, ιδίως στο ιερό βήμα το οποίο έχει ομοιότητες με το αντίστοιχο των βυζαντινών ναών των Αγ. Αποστόλων Καλαμάτας και του καθολικού της Μονής Μαρβίνιτσας στα πλησιόχωρα Σωτηριάνικα. Δυστυχώς μια ανακαίνιση που έγινε στις αρχές της δεκ. '90 αλλοίωσε αρκετά από τα παλιά αρχιτεκτονικά στοιχεία, κυρίως στον περιβάλλοντα χώρο αλλά και στο εσωτερικό του ναού, όπου διασώζεται όμορφος φυτικός διάκοσμος και επιχρωματισμένη οροφή, έργα μάλλον των αρχών του 20ού αιώνα.

Η Μάχη της Καλαμάτας (27-28.4.1941) κι ένα έγγραφο από τη Ν. Ζηλανδία

 

 Ένα σχετικά άγνωστο γεγονός του πολέμου 1940-41 υπήρξε η Μάχη της Καλαμάτας, η οποία ήταν η τελευταία μάχη που δόθηκε κατά των Γερμανών στην χερσαία Ελλάδα. Μετά τη συνθηκολόγηση Τσολάκογλου, οι βρετανικές δυνάμεις αποτελούμενες από Άγγλους, Αυστραλούς, Νεοζηλανδούς (ANZAC), Κύπριους, Παλαιστίνιους και Ινδούς, υποχωρώντας κατέφευγαν σε λιμάνια από όπου με πλοία μεταφέρονταν στην Κρήτη ή στην Αίγυπτο. Το νοτιότερο καταφύγιό τους υπήρξε το λιμάνι της Καλαμάτας. Από εκεί 16.000 και πλέον άνδρες άρχισαν να αναχωρούν σταδιακά από τις 25 Απριλίου 1941, εν μέσω σφοδρών βομβαρδισμών από γερμανικά Στούκας. Μαζί με αυτούς αναχώρησαν και Γιουγκοσλάβοι φυγάδες που μετέφεραν τον χρυσό και το θησαυροφυλάκιο της Γιουγκοσλαβίας. 

Βρετανοί επιβιβάζονται σε υδροπλάνο